Natuurlijk werken gemeenten straks voornamelijk in 3D. Prachtige Digital Twins worden overal opgetuigd, de een nog fraaier dan de ander. Voor elke toepassing wordt zo een inzichtelijk en effectief hulpmiddel ingezet. De energietransitie wil de ondergrondse ruimte goed in beeld hebben, en voor gebiedsontwikkeling is een integraal beeld op zowel ondergrond, netwerken en inrichting van groot belang. Alleen... waar komen de gegevens voor al die modellen eigenlijk vandaan? 

Het WAU-project "Bouwen aan een 3D digitale gemeente", staat in het teken van het uitwerken van de "rijke 3D bronnen": gemeentelijke gegevensverzamelingen die we in een 3D omgeving kunnen gebruiken, en idealiter ook in 3D kunnen bijhouden. Geen eenmalige acties, maar herhaalbare en robuuste oplossingen, waarvan de uitkomsten ook breed gedeeld kunnen worden. op basis van de principes van een federatief datastelsel en Common Ground. En de vraag die we onszelf daarbij stellen is uiteraard ook of we nu ook echt met elkaar een stevig fundament hebben voor 3D stads- en dorpsmodellen, zodat de belofte van de Digital Twins beter kan worden waargemaakt.

In 2018 startte Groningen met het opzetten van ruimtelijke gegevens in 3D. Inmiddels zijn de stadsmodellen DigitalTwins aan het worden. Vanuit de samenwerking met Leeuwarden ontwikkeling zich meer inzichten en toepassingen. Daarbij is Groningen partner in het EDIC Europees consortium voor digitale infrastructuur) programma "Networked Local Digital Twins towards the CitiVERSE". 

De gebouwde omgeving digitaliseert in hoog tempo. DigiGO werkt aan gezamenlijke afspraken en standaarden om data uit ontwerp, uitvoering en beheer beter te verbinden met geo-informatie. Wat betekent dit voor beleidsmakers, standaardisatie, en het federatief delen van data?

Een Digital-Twin moet goed gevoed worden met de juiste data en met de juiste aandacht krijgen worden kleintjes groot. De leefomgeving wordt opgebouwd uit objecten die bestaan uit onderdelen, die weer bestaan uit kleinere onderdelen, etc. Nieuwe ontwerpen, bestaande tekeningen of modellen. 2D, 3D, GIS en dat alles passend bij-, op- en in elkaar. Een Digital-Twin moet dus ook zo werken. Als je hieraan toevoegt dat de expert de expertise heeft en de eigenaar de eigenaar is lijken de puzzelstukjes op de juiste plek te liggen. Toch doen we het niet zo. Marcel neemt je mee uit deze de tunnel en geeft een andere visie.

Stel je voor: met één druk op de knop maak jij razendsnel een slimme, fotorealistische 3D  ‘foto’ waarmee je volledige project of bezit voor iedereen vanuit elke hoek inzichtelijk is. Ongeacht de omvang of discipline, in één arbeidsgang actualiseer je je Digital-Twin tot op de centimeter nauwkeurig, zodat ‘ie naadloos aansluit op al je andere 2D  en 3D bronnen (denk 3D BAG, AHN, GIS, CAD, BIM, 360° foto’s en VR-gaming). Voor de technische collega's heb je in dezelfde arbeidsgang automatisch de puntenwolken, meetbare 360 panoramafoto's en georeferentiepunten vastgelegd, wat weer handig is voor planvorming of kwaliteitscontroles. Deze 'georeality' kun je direct inzetten voor technische metingen en kwaliteitsanalyses of het online delen als interactieve 3D communicatie omgeving. Next level?  Gasten kunnen binnen jouw 3D Digital Twin een interactieve dialoog aangaan met Ai gestuurde avatars op basis van je actuele databronnen.

Remote sensing, drones en BIM smelten samen tot een nieuwe dimensie van ruimtelijke monitoring. IMAGEM combineert dronebeelden direct met BIM-modellen in de browser, waar live video over digitale twins wordt gelegd — het ‘nu’ in het ‘virtuele’.

Drones tonen detail, satellieten en vliegtuigen voegen context en tijd toe. Zo ontstaat realtime inzicht in ontwerp, klimaat, vegetatie en thermische stress. Via de browser kan iedereen meekijken en meedenken. Met geïntegreerde sensordata tilt IMAGEM monitoring naar een hoger niveau: dynamische, betekenisvolle visualisaties van een digitale wereld die leeft..